Odolanowski Zakład Komunalny sp. z o.o.

Niewielkie miasteczko Odolanów podjęło w 1903 r. wysiłek budowy centralnego systemu wodociągowego oraz miejskiej elektrowni. 30 marca 1903 r. zgromadzenie radnych zdecydowało o zleceniu budowy elektrowni i wodociągu firmie Skandynawskie Elektrownie i Stalownie S.A. (Nordische Elektrizitats – und Stahlwerke A.-G.) z siedzibą w Gdańsku i Pile. Obecny na tym posiedzeniu inż. Xavier Geisler z Bydgoszczy został podwykonawcą wybranej firmy w zakresie budowy wodociągu, a samo przedsiębiorstwo skoncentrowało swój wysiłek realizacji elektrowni i elektryfikacji Odolanowa. Geisler przeprowadził też poszukiwania wody, a później wiercenia i próbne pompowanie. Uruchomienie i wprowadzenie wodociągu do ciągłej eksploatacji nastąpiło 1 kwietnia 1904 r., ale oficjalny odbiór inwestycji przez miasto odbył się 13 lipca 1904 r. Wzniesiona w Odolanowie wieża wodna była pierwszą tego typu realizacją w zawodowej karierze bydgoskiego inżyniera Xaviera Geislera. Była to budowla na planie okręgu o średnicy zewnętrznej 7,14 m, wysoka na ok. 27,5 m. W głowicy znalazł się żelazny zbiornik wodny typu Otto Intze (dno wklęsłe ku górze) o pojemności 100 m3. Komunikację pionową pomiędzy przyziemiem a zbiornikiem wieżowym w głowicy rozwiązano przez żelazne schody spiralne i ceramiczną kondygnację podzbiornikową. Całość ukoronowała wyższa, wieloboczna latarnia, zwieńczona bogato zdobioną różą z chorągiewką z datą „1903”. Z wieżą została wybudowana sieć przesyłowa z żeliwa wraz z przyłączami wodociągowymi z ołowianki.

Pierwotnie wodę ujęto z warstw górnych wodonośnych o głębokości około 20m przy pomocy studzien kopano-wierconych i pompy tłokowej napędzanej maszyną parową. Wodę napowietrzano przy pomocy sit rozdeszczających bezpośrednio nad otwartymi filtrami żwirowymi. Wodę uzdatnioną pompą tłokową tłoczono do zbiornika wieżowego. W miarę upływu czasu maszynę parową zastąpiono silnikami elektrycznymi pozostawiając pompy tłokowe. W 1947 roku odwiercono drugą studnie oraz w niedługim czasie studnię nr 2 jako awaryjną. W roku 1955 dokonano likwidacji starych mało wydajnych studni oraz dokonano odwiertu studni nr 1a, a w roku 1978 studni 2a. Ujęcie wody zostało oparte o zasoby wody z pokładów plejstoceńskich. W roku 1955-1958 dokonano modernizacji stacji uzdatniania wody wprowadzając zamknięte filtry pośpieszne ze złożem żwirowym oraz zastosowano podwodne agregaty pompowe. W roku 1965 wprowadzono samoczynne sterowanie pomp głębinowych co znacznie obniżyło stan zatrudnienia w stacji wodociągowej. Następnym etapem modernizacji objęto instalacje elektroenergetyczne. Dokonano gruntowej przebudowy zewnętrznej linii zasilającej rozdzielni oraz wewnętrznej instalacji siłowej i oświetleniowej. Wodociąg został wyposażony w agregat prądotwórczy o mocy 44kV, który stanowi rezerwowe źródło zasilania w energię.

W roku 2000 przeprowadzono remont wieży ciśnień, wykonano nową elewacje, wzmocniono wieże, wykonano nowy dach z miedzi oraz rynny, wymieniono wszystkie okna, pomalowano zbiornik. W latach 2002-2003 wykonano remont pozostałych obiektów na terenie wodociągu w Odolanowie. W roku 2015 nastąpiła modernizacja stacji uzdatniania wody. W pierwszym etapie zmodernizowano cały ciąg technologiczny uzdatniania wody poprzez wymianę 3 filtrów, napowietrzenia, zautomatyzowanie pompowni wody, wymiana ciągu technologicznego uzdatniania wody. W roku 2016 zrealizowano etap II modernizacji, tj. modernizacja studni nr 1A, wymiana rur pomiędzy studniami a stacją uzdatniania wody, wymiana całej sieci elektrycznej, montaż zestawu pomp II stopnia z automatyką i sterowaniem elektronicznym w celu podniesienia ciśnienia wody u odbiorców na terenie działalności stacji podciśnieniowej. W 2017 r. wybudowany został zbiornik retencyjny o pojemności 300 m3. Stacja na dobę może wyprodukować 1000 m3 wody. Po oddaniu nowo wybudowanego zbiornika wieża ciśnień po blisko 115 lat została odłączona w dniu 28 listopada 2017 r. o godz. 17.00 i do roku 2023 pełniła funkcje obiektu historycznego wodociągu Odolanów.  Z dniem 28 września 2023 r. wieża ciśnień powróciła do użytkowania, w roku 120 –letniego istnienia nabrała nowego znaczenia dla wodociągów odolanowskich. Powróciła do eksploatacji, tym razem nie jako element podnoszący ciśnienie w sieci, ale jako ważny element technologii uzdatniania wody i dostarczania wody pitnej mieszkańcom miasta Odolanów. Kolumny desorpcyjne i cały proces oczyszczania wody z trichloroetenu zamontowano w budynku wieży ciśnień. Instalacja w Odolanowie jest czwartą w Polsce, a jedyną posadowioną w takim historycznym budynku.

Wodociąg w Odolanowie zaopatrując w wodę 70% miasta Odolanów tj., Rynek, Śródmieście, Przedmieście, Bloki, Osiedle przy ul. Wiatracznej, miejscowość Kaczory. Od 1 października 2022 roku Odolanowski Zakład Komunalny sp. z o.o. po przejęciu obowiązków likwidowanego Zakładu Usług Komunalnych w Odolanowie zaczęła eksploatować stacje uzdatniania wody w Odolanowie.